Read Time:12 Minute

എൻ.സാനു

ശാസ്ത്രലേഖകൻ, അമച്ച്വർ അസ്ട്രോണമർ

ലൂക്ക എഡിറ്റോറിയൽ ബോർഡംഗം

സ്വാൻ എന്ന ധൂമകേതു (Comet SWAN25F) എത്തുന്നു. ബൈനോക്കുലറോ ടെലിസ്കോപ്പോ ഉപയോഗിച്ച് കാണാനാകുന്ന ഇതിനെ ഒരു പക്ഷെ നഗ്നനേത്രങ്ങളാലും കാണാനായേക്കാം.

ഓസ്‌ട്രേലിയൻ അമച്വർ ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞനായ ‍ മൈക്കൽ മാറ്റിയാസോ യൂറോപ്യൻ സ്‌പേസ് ഏജൻസിയുടെ സോളാർ ആൻഡ് ഹീലിയോസ്ഫെറിക് ഒബ്സർവേറ്ററി (SOHO) എന്ന ബഹിരാകാശ പേടകത്തിലെ ഓൺലൈൻ ചിത്രങ്ങളിൽ നിന്നുമാണ് ഈ ധൂമകേതുവിനെ കണ്ടെത്തിയത്. SOHO-ലെ SWAN ക്യാമറയാണ് ഈ ചിത്രങ്ങൾ പകർത്തിയത്, അതിനാലാണ് ധൂമകേതുവിന് “സ്വാൻ” എന്ന പേര് ലഭിച്ചത്.

ബൈനോക്കുലറോ ടെലിസ്കോപ്പ് ഉപയോഗിച്ച് വരുന്ന ആഴ്ചകളിൽ, നേരം വെളുക്കുന്നതിന് മുമ്പ് കിഴക്ക്-വടക്കുകിഴക്കൻ ചക്രവാളത്തോട് ചേർന്ന് നോക്കൂ. ധൂമകേതു SWAN25F കാണാൻ നിങ്ങൾക്ക് ഭാഗ്യം ലഭിച്ചേക്കാം!

നിലവിലെ അവസ്ഥ: ഇപ്പോൾ ഈ ധൂമകേതു നഗ്നനേത്രങ്ങൾ കൊണ്ട് കാണാൻ കഴിയില്ല. എന്നാൽ, ഈ മാസം (ഏപ്രിൽ 2025) അവസാനത്തോടെ ഇതിന്റെ തിളക്കം 5-ആം മാഗ്നിറ്റ്യൂഡിന് മുകളിൽ എത്തിയേക്കാം. നന്നായി ഇരുണ്ട ആകാശത്തിന് കീഴിൽ, ഇത് നഗ്നനേത്രങ്ങൾക്ക് ദൃശ്യമാകാനുള്ള സാധ്യതയുണ്ട്.

ഡയറ്റോമിക് കാർബൺ മൂലം ധൂമകേതുവിന് പച്ചകലർന്ന നിറം ഫോട്ടോഗ്രാഫുകളിൽ കാണപ്പെടുന്നു. SWAN25F 2025-04-06 UT 2.50 LRGB 16/5/5/5 min 11″/2.2 RASA QHY600 Michael Jäger, Gerald Rhemann

കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾ

1995-ൽ വിക്ഷേപിച്ച SOHO ബഹിരാകാശ പേടകത്തിലെ SWAN ക്യാമറയുടെ ചിത്രങ്ങളിൽ മൈക്കൽ മാറ്റിയാസോ കണ്ടെത്തിയതാണ് ധൂമകേതു C/2025 F2 (സ്വാൻ). SWAN ഉപകരണം പ്രാഥമികമായി സൂര്യനെയാണ് പഠിക്കുന്നത്. എന്നാൽ അൾട്രാവയലറ്റ് പ്രകാശം ഉപയോഗിച്ച് സൗരയൂഥത്തിലെ ഹൈഡ്രജൻ സാന്നിധ്യം കണ്ടെത്താൻ മതിയാകും. ധൂമകേതുക്കളിൽ ഹൈഡ്രജൻ അടക്കമുള്ള വാതകങ്ങളുള്ളതിനാൽ ഈ ചിത്രങ്ങൾ ധൂമകേതുക്കളെ കണ്ടെത്താൻ സഹായിക്കുന്നു. ഈ ചിത്രങ്ങൾ പൊതുജനങ്ങൾക്ക് ലഭ്യമാണ്. പൊതുജനങ്ങൾക്കായി ലഭ്യമാക്കിയിട്ടുള്ള ഡാറ്റയിൽ നിന്ന് അമച്വർ ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞർ ഇത്തരം കണ്ടെത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് ശാസ്ത്രത്തിന്റെ ജനാധിപത്യ സ്വഭാവത്തെ കാണിക്കുന്നു.

ഇതിന്റെ പേരിൽ എന്തിരിക്കുന്നു?

“C/2025 F2” എന്നതിലെ ‘C’ ഇത് ഒരു നോൺ-പീരിയോഡിക് ധൂമകേതു ആണെന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്നു, അതായത്, ഇത് ഒരുപക്ഷേ ആയിരക്കണക്കിന് വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷമോ അല്ലെങ്കിൽ ഒരിക്കലും തിരിച്ചുവരാത്ത ഒരു ദീർഘദൂര ഭ്രമണപഥത്തിലോ ആണ്. ധൂമകേതുവിനെ കണ്ടെത്തിയ വർഷമാണ് 2025. F2 എന്നത് മാർച്ച് രണ്ടാം പകുതിയിൽ കണ്ടെത്തിയ രണ്ടാമത്തെ ധൂമകേതുവാണ് ഇത് എന്നും സൂചിപ്പിക്കുന്നു.

2025 മാർച്ച് 29-ന് NASA-യുടെയും European Space Agency-യുടെയും Solar and Heliospheric Observatory (SOHO) ഉപഗ്രഹത്തിലെ Solar Wind Anisotropies (SWAN) ക്യാമറയുടെ ചിത്രങ്ങളിൽ നിന്നാണ് SWAN ധൂമകേതുവിനെ കണ്ടെത്തിയത്. മൈക്കൽ മാറ്റിയാസോക്കൊപ്പം യുക്രെയിനിലെ വൊലോദിമിർ ബെസുഗ്ലി, കാലിഫോർണിയയിലെ റോബ് മാറ്റ്സൺ എന്നീ ജ്യോതിശ്ശാസ്ത്രജ്ഞർകൂടി സ്വതന്ത്രമായി ഈ ധൂമകേതുവിനെ കണ്ടെത്തിയിരുന്നു. 2025 ഏപ്രിൽ 8-ന് ഇതിന് ഔദ്യോഗികമായി C/2025 F2 (SWAN) എന്ന പേര് നൽകപ്പെട്ടു.

ധൂമകേതുവിന്റെ നിലവിലെ സ്ഥാനവും ഭ്രമണപഥവും:

2025 ഏപ്രിൽ 11-ലെ കണക്കനുസരിച്ച്, SWAN25F ഇപ്പോൾ 6-ഉം 7-ഉം മാഗ്നിറ്റ്യൂഡിന് ഇടയിൽ തിളക്കമുള്ളതാണ്, അതിനാൽ ഇതിനെ കാണാൻ ബൈനോക്കുലർ അല്ലെങ്കിൽ ചെറിയ ടെലിസ്കോപ്പ് ഉപയോഗിക്കേണ്ടതുണ്ട്. ഇത് മീനം (Pisces) അല്ലെങ്കിൽ മേടം (Aries) രാശിയിലാണ് ഈ മാസം കാണാനാകുക. കിഴക്ക്-വടക്കുകിഴക്കൻ ചക്രവാളത്തിൽ, നേരം വെളുക്കുന്നതിന് മുമ്പാണ് ദൃശ്യമാകുന്നത്. ഈ ധൂമകേതു സൂര്യനോട് ഏറ്റവും അടുത്ത് (പെരിഹീലിയൻ) എത്തുന്നത് ഏപ്രിൽ അവസാനത്തോടെയാണ്.

അപ്പോൾ ഇതിന്റെ തിളക്കം 5-ആം മാഗ്നിറ്റ്യൂഡ് അല്ലെങ്കിൽ അതിനേക്കാൾ കൂടുതൽ എത്തിയേക്കാം, അങ്ങനെ വന്നാൽ ഇതിനെ ഇരുണ്ട ആകാശത്ത് നഗ്നനേത്രങ്ങൾ കൊണ്ട് കാണാനായേക്കാം. എന്നാൽ ഇത്തരം ധൂമകേതുക്കളെ പറ്റി കൃത്യമായ പ്രവചനം സാധ്യമല്ല—ചിലത് മങ്ങിപ്പോകാം, മറ്റുള്ളവ പൊടുന്നനെ തിളങ്ങിയെന്നും വരാം. അതിന്റെ ഹിമശരീരത്തിൽ സൂര്യപ്രകാശത്താൽ ബാഷ്പീകരിക്കപ്പെടുന്ന പദാർഥങ്ങൾ മതിയായ അളവിൽ കാണപ്പെടുന്നുണ്ടെങ്കിൽ സൂര്യ സമീപം എത്തുമ്പോൾ അതിന് വാതക നിർമ്മിതമായ തിളങ്ങുന്ന ഒരു കോമയും വലിയ വാലും രൂപപ്പെടാം. അതാണ് ശാസ്ത്ര ലോകത്തിന്റെ പ്രതീക്ഷക്ക് ആധാരം.

Magnitudes Graph

        m1 = 10.0 + 5 log d + 15.0 log r  [   ,-19]  (             - 2025 Apr. 12)
        m1 =  9.0 + 5 log d + 10.0 log r  [-19,   ]  (2025 Apr. 12 -             )

ഒരു ആകാശവസ്തുവിനെ ഭൂമിയിൽ നിന്നും കാണാനാകുന്ന ശോഭയുടെ സൂചകമാണ് പ്രത്യക്ഷകാന്തിമാനം (Apparent magnitude). ശോഭ കൂടുന്തോറും പ്രത്യക്ഷകാന്തിമാനം കുറയുന്നു. ഒരു ആകാശവസ്തുവിനെ നഗ്നനേത്രങ്ങളാൽ കാണണമെങ്കിൽ അതിന്റെ കാന്തിമാനം 6 എങ്കിലും ആയിരിക്കണം. 5 – ഓ 4- ഓ ആണെങ്കിൽ കൂടുതൽ വ്യക്തമാകും.

എങ്ങനെ നിരീക്ഷിക്കാം

സമയം: നേരം വെളുക്കുന്നതിന് ഒരു മണിക്കൂർ മുമ്പ്, ആകാശം ഇരുണ്ടിരിക്കുമ്പോൾ നോക്കുക. ധൂമകേതു ചക്രവാളത്തിന് മുകളിലായിരിക്കും.
സ്ഥലം: നഗരവെളിച്ചത്തിൽ നിന്ന് അകലെ, ഇരുണ്ട ആകാശമുള്ള സ്ഥലം തിരഞ്ഞെടുക്കുക. Stellarium, SkySafari പോലുള്ള ആപ്പുകൾ ധൂമകേതുവിന്റെ കൃത്യമായ സ്ഥാനം കണ്ടെത്താൻ സഹായിക്കും.
ഉപകരണങ്ങൾ: 7×50 അല്ലെങ്കിൽ 10×50 ബൈനോക്കുലറുകൾ മികച്ചതാണ്. ഒരു ടെലിസ്കോപ്പ് ഉണ്ടെങ്കിൽ, ധൂമകേതുവിനെ ഒരു മങ്ങിയ, അവ്യക്തമായ പാട് ആയോ ചെറിയ വാൽ ഉള്ളതായോ കാണാം.
എന്താണ് കാണുക: ഒരു നക്ഷത്രം പോലുള്ള തിളക്കമല്ല, 5-ആം മാഗ്നിറ്റ്യൂഡിൽ എത്തിയാൽ, ഇരുണ്ട ആകാശത്ത് നഗ്നനേത്രങ്ങൾ കൊണ്ട് കാണാനായേക്കാം.

ഭാവി സാധ്യതകൾ

2025 ഏപ്രിൽ അവസാനം ധൂമകേതു അതിന്റെ പരമാവധി തിളക്കത്തിൽ ആയിരിക്കും. മേയ് 2025 ആകുമ്പോഴേക്കും, ഇത് സൂര്യനിൽ നിന്നും ഭൂമിയിൽ നിന്നും അകലുന്നതിനാൽ മങ്ങിത്തുടങ്ങും. സൂര്യനോട് അടുക്കുന്ന സമയം ഇതിന് ഒരു വാൽ വികസിച്ചാൽ, ആസ്ട്രോഫോട്ടോഗ്രാഫർമാർക്ക് മനോഹരമായ ചിത്രങ്ങൾ പകർത്താം. ധൂമകേതുവിന്റെ ന്യൂക്ലിയസ് (അതിന്റെ ഖര ഹിമഭാഗം) വലുതോ ആദ്യമായി സൂര്യനടുത്ത് എത്തുന്നതോ ആണെങ്കിൽ, അത് പൊടുന്നനെ തിളങ്ങിയേക്കാം. എന്നാൽ, ചെറുതാണെങ്കിൽ, പ്രതീക്ഷകൾക്ക് വിപരീതമായി മങ്ങിയേക്കാം.

SOHO വഴി 4,000-ലധികം ധൂമകേതുക്കൾ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്, പലതും അമച്വർ ശാസ്ത്രജ്ഞർ വഴി.
ധൂമകേതുക്കൾ 4.6 ബില്യൺ വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പുള്ള സൗരയൂഥത്തിന്റെ രാസഘടനയെക്കുറിച്ച് പഠിക്കാൻ സഹായിക്കുന്ന സമയകാപ്സ്യൂളുകളാണ്.
ഈ ധൂമകേതുവിന് ഏകദേശം 14 ലക്ഷം വർഷത്തെ ഭ്രമണകാലയളവുള്ള ഒരു ദീർഘകാല ധൂമകേതു (long-period comet) ആണ്. Oort Cloud-ൽ നിന്ന് ഉത്ഭവിച്ചതായി കരുതപ്പെടുന്നു.
2025 മേയ് 1-ന്, ധൂമകേതു സൂര്യനിൽ നിന്ന് 0.33 AU (49 ദശലക്ഷം കിലോമീറ്റർ) അകലെ എത്തും, ഇത് ബുധന്റെ ഭ്രമണപഥത്തിന് അടുത്താണ്. ഭൂമിയിൽ നിന്ന് 0.96 AU (143 ദശലക്ഷം കിലോമീറ്റർ) അകലെയും.
SWAN25F നഗ്നനേത്രങ്ങൾ കൊണ്ട് ദൃശ്യമായാൽ, 1997-ലെ ഹെയ്ൽ-ബോപ്പ് അല്ലെങ്കിൽ 2020-ലെ NEOWISE ധൂമകേതുക്കളെ പോലെ കാണപ്പെട്ടേക്കാം, എങ്കിലും അവയുടെ തിളക്കത്തിന് സമാനമാകാൻ സാധ്യത കുറവാണ്.

അധികവിവരങ്ങൾ