തലയ്ക്കുമുകളിൽ ചിങ്ങം രാശി, വടക്ക് സപ്തർഷിമണ്ഡലം, തെക്ക് തെക്കൻ കുരിശ്, കൂടാതെ പ്രധാനപ്പെട്ട ഒറ്റ നക്ഷത്രങ്ങളായ ചിത്ര, ചോതി, സിറിയസ്സ്, തിരുവാതിര എന്നിവയെ മെയ് മാസം സന്ധ്യാകാശത്തു കാണാനാകും.
സൗരരാശികള്
സന്ധ്യാകാശത്ത് നിരീക്ഷണം നടത്തുന്നവര്ക്ക് പടിഞ്ഞാറുനിന്നും യഥാക്രമം മിഥുനം, കര്ക്കിടകം, ചിങ്ങം, കന്നി, തുലാം എന്നീ രാശികളെ മെയ്മാസം നിരീക്ഷിക്കാൻ സാധിക്കും. വടക്കുപടിഞ്ഞാറു നിന്നും തെക്കുകിഴക്കായാണ് ജൂണിൽ സൂര്യപാത അഥവാ ക്രാന്തിവൃത്തം (Ecliptic) കാണപ്പെടുന്നത്. മുകളിൽ കൊടുത്തിട്ടുള്ള നക്ഷത്രമാപ്പിന്റെ സഹായത്താല് ഇവയെ തിരിച്ചറിയാവുന്നതാണ്.
ക്രാന്തിവൃത്തം
ഖഗോളത്തിലൂടെ സൂര്യൻ സഞ്ചരിക്കുന്നതായി കാണപ്പെടുന്ന പാതയാണ് ക്രാന്തി പഥം അഥവാ ക്രാന്തിവൃത്തം (ecliptic). ക്രാന്തി പഥത്തിനിരുവശത്തുമായി 18 ഡിഗ്രി വീതിയിൽ ഭൂമിക്കു ചുറ്റുമുള്ള സാങ്കല്പിക വലയമാണ് രാശിചക്രം. രാശിചക്രത്തെ 30 ഡിഗ്രിവീതമുള്ള 12 ഗണങ്ങളാക്കി വിഭജിച്ച് ഓരോ ഭാഗത്തിനും അവയിലുള്ള നക്ഷത്രഗണങ്ങളുടെ പേരു നൽകിയിരിക്കുന്നു. ഇവയാണ് ചിങ്ങം മുതല് കര്ക്കിടകം വരെയുള്ള സൗരരാശികള്. ഇവയില് നാലു രാശികളെയെങ്കിലും ഒരേ സമയത്ത് പൂര്ണമായും നമുക്ക് നിരീക്ഷിക്കാനാകും.
മിഥുനം (Gemini)
മെയ്മാസം പടിഞ്ഞാറെ ചക്രവാളത്തില് നിന്നും (അല്പം വടക്കു മാറി) ഏകദേശം 30°-50° മുകളിലായി ഈ രാശിയെ കാണാനാകും. രാശിചക്രത്തിൽ ഇടവം രാശിയ്ക്കും കര്ക്കിടകം രാശിയ്ക്കും ഇടയിലായി കാസ്റ്റർ, പോള്ളക്സ് എന്നീ പ്രഭയേറിയ രണ്ടു നക്ഷത്രങ്ങളാൽ അലംകൃതമായ നക്ഷത്രരാശിയാണ് മിഥുനം. ഭാരതീയ സങ്കല്പപ്രകാരം യുവമിഥുനങ്ങളുടെ ആകൃതി നൽകിയിരിക്കുന്നു. വേട്ടക്കാരൻ എന്ന നക്ഷത്രഗണത്തിന്റെ വടക്കുകിഴക്കായാണ് മിഥുനം കാണപ്പെടുന്നത്.
കര്ക്കിടകം (Cancer)
ശീർഷബിന്ദുവിൽ നിന്നും ഏകദേശം 30 ഡിഗ്രി പടിഞ്ഞാറുമാറി, മിഥുനം രാശിയ്ക്കു മുകളിലായാണ് മെയ് മാസം സന്ധ്യയ്ക്ക് കര്ക്കിടകം രാശിയെ കാണാൻ കഴിയുന്നത്. തിളക്കം കുറഞ്ഞ നക്ഷത്രങ്ങളാണ് ഈ രാശിയിലുള്ളത്. ഞണ്ടിന്റെ ആകൃതി സങ്കല്പിച്ചിരിക്കുന്നു.
ചിങ്ങം (Leo)
മെയ് മാസം സന്ധ്യയ്ക്ക് ശീര്ഷബിന്ദുവിലായാണ് (തല്ക്ക് നേർമുകളിൽ ആകാശത്തുള്ള സ്ഥാനം) ചിങ്ങം രാശിയുടെ സ്ഥാനം. ചിങ്ങം രാശിയുടെ തലഭാഗത്ത്, അരിവാൾ പോലെ (ചോദ്യചിഹ്നം പോലെ) തോന്നിക്കുന്ന നക്ഷത്രക്കൂട്ടത്തിൽ ഏറ്റവും തെക്കുഭാഗത്തായി കാണുന്ന റെഗ്യുലസ് (Regulus / α Leonis) ആണ് ചിങ്ങത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രഭയേറിയ നക്ഷത്രം. മറ്റൊരു പ്രധാന നക്ഷത്രമാണ് വാൽ ഭാഗത്തുള്ള ദെനെബോല (Denebola / β Leonis). റെഗുലസും അതോടു ചേര്ന്ന് തോൾ ഭാഗത്തുള്ള നക്ഷത്രവും ചേര്ന്നതാണ് മകം എന്ന ചാന്ദ്രഗണം. കാലിന്റെയും അരക്കെട്ടിന്റെയും ഭാഗത്തുള്ള രണ്ടു നക്ഷത്രങ്ങൾ ചേര്ന്നത് പൂരവും വാൽ ഭാഗത്തുള്ള നക്ഷത്രം ഉത്രവും ആണ്.
കന്നി (Virgo)
ചിങ്ങത്തിനും കിഴക്കു മാറി സന്ധ്യക്ക്, കിഴക്കേ ആകാശത്തിന്റെ ഏകദേശം മധ്യഭാഗത്തായി മെയ്മാസം കന്നിരാശി കാണാൻ കഴിയും. ഈ രാശിയിലെ ഏറ്റവും പ്രകാശം കൂടിയ നക്ഷത്രം ചിത്ര (Spica) ആണ്. മഞ്ഞുപോലെ വെളുത്ത് തിളക്കമുള്ള നക്ഷത്രമാണ് ചിത്ര അഥവാ ചിത്തിര.
തുലാം (Libra)
മെയ് മാസത്തിൽ കിഴക്കേ ചക്രവാളത്തിൽ നിന്നും ഏകദേശം 10°-20° മുകളിൽ (അല്പം തെക്കുമാറി) കന്നി രാശിക്കും താഴെയായാണ് തുലാം രാശിയുടെ സ്ഥാനം. തിളക്കം കുറഞ്ഞ നക്ഷത്രങ്ങളാണ് ഈ രാശിയിലുള്ളത്. അതിനാൽ മഴക്കാറുള്ളപ്പോൾ തിരിച്ചറിയാൻ പ്രയാസമാണ്.
മറ്റു താരാഗണങ്ങൾ
ശബരൻ എന്ന വേട്ടക്കാരൻ (Orion)
മെയ് മാസത്തെ സന്ധ്യാകാശത്ത് നിരീക്ഷിക്കാന് കഴിയുന്ന പ്രധാനപ്പെട്ട നക്ഷത്ര സമൂഹമാണ് ശബരൻ എന്ന വേട്ടക്കാരന്. സന്ധ്യയ്ക്ക് പടിഞ്ഞാറെ ചക്രവാളത്തിനു നേർമുകളിലായി വേട്ടക്കാരനെ കാണാം. ഖഗോള മദ്ധ്യ രേഖയില് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഈ ഗണത്തിന് ബാബിലോണിയൻ-ഗ്രീക്കു സങ്കല്പമനുസരിച്ച് ഒരു വേട്ടക്കാരന്റെ (Orion the Hunter) രൂപമാണുള്ളത്. ഇന്ത്യൻ പേര് ശബരൻ.
മുകളിലെ ചാർട്ടിൽ വേട്ടക്കാരനെ കാണിച്ചിരിക്കുന്ന ഭാഗത്തേക്ക് സന്ധ്യക്ക് നോക്കുക. ഒരു ചതുര്ഭുജത്തിന്റെ നാല് കോണുകളിൽ സ്ഥാപിച്ചവ എന്നപോലെ നാലു നക്ഷത്രങ്ങളെ കാണാം. ഇതിൽ വടക്ക് കിഴക്കായി കാണുന്ന ചുമപ്പ് നിറത്തിലുള്ള നക്ഷത്രമാണ് തിരുവാതിര (Betelgeuse). വടക്ക് പടിഞ്ഞാറായി കാണുന്ന നീല നക്ഷത്രം ബെല്ലാട്രിക്സാണ് (Bellatrix). തിരുവാതിരയും ബെല്ലാട്രിക്സും വേട്ടക്കാരന്റെ തോളുഭാഗത്തായാണുള്ളത്. ചതുർഭുജത്തിന്റെ തെക്കുഭാഗത്ത്, കാൽ മുട്ടിന്റെ ഭാഗത്തുള്ള നക്ഷത്രങ്ങൾ റിഗലും (Rigel) സെയ്ഫും (Saiph) ആണ്. പടിഞ്ഞാറുള്ളത് റിഗലും കിഴക്കുള്ളത് സെയ്ഫും. ഈ ചതുര്ഭുജത്തിന്റെ മദ്ധ്യത്തിലായി, ഒരു വരിയിൽ എന്നപോലെ, തിളക്കമുള്ള മൂന്ന് നക്ഷത്രങ്ങളുണ്ട്. ഇവയെ വേട്ടക്കാരന്റെ അരപ്പട്ടയായി (belt) സങ്കല്പിച്ചിരിക്കുന്നു. മിന്താക (Mintaka), അൽനിനം (Alninam), അൽനിനാക് (alninak) എന്നിവയാണ് അരപ്പട്ടയിലെ നക്ഷത്രങ്ങൾ. വടക്കു ഭാഗത്തുള്ള വലിയ രണ്ട് നക്ഷത്രങ്ങളുടെ മദ്ധ്യത്തിൽനിന്നും അല്പം വടക്ക് മാറി തിളക്കം കുറഞ്ഞ മൂന്ന് നക്ഷത്രങ്ങള് കൂടിച്ചേര്ന്ന നിലയിൽ കാണുന്നു. ഇതാണ് മകയിരം എന്ന ചാന്ദ്രഗണം (ചിത്രം നോക്കുക). അരപ്പട്ടയിലെ മധ്യനക്ഷത്രത്തിൽ നിന്ന് തെക്കോട്ട് ഏതാനും മങ്ങിയ നക്ഷത്രങ്ങൾ വരിയായി നിൽക്കുന്നത് ബെൽറ്റിൽ നിന്നു തൂക്കിയിട്ട വാളായി സങ്കല്പിച്ചിരിക്കുന്നു. ഒറൈൻ, ഓട്ടക്കാരൻ എന്നീ നെബുലകൾ ഈ ഭാഗത്ത് കാണാം. വാളും ബെൽറ്റിലെ മധ്യ നക്ഷത്രവും തലയും ചേർത്ത് വരച്ചാൽ ശരിയായ തെക്കു വടക്കു ദിശ കിട്ടും.
ഓറിയോണ് – ഒരു വഴികാട്ടി
ഓറിയണിന്റെ ബെല്റ്റിൽ നിന്നും വടക്കു പടിഞ്ഞാറേക്ക് ഒരു രേഖ സങ്കല്പിച്ചാൽ അത് രോഹിണിയിലും തുടർന്നു കാര്ത്തികയിലും എത്തും. ബെൽറ്റിൽ നിന്നും തെക്കുകിഴക്കു ദിശയിലേക്ക് ഒരു രേഖ സങ്കല്പിച്ചാൽ അത് സിറിയസ് എന്ന നക്ഷത്രത്തിലേക്ക് നീളും.
ബൃഹച്ഛ്വാനം
വേട്ടക്കാരന് തെക്ക് കിഴക്കായി, തെക്കുപടിഞ്ഞാറ് ചക്രവാളത്തിൽ ഏകദേശം 25° മുകളിലായി ഈ മാസം കാണുന്ന തിളക്കമേറിയ നക്ഷത്രമാണ് സിറിയസ് (Sirius – രുദ്രൻ). സൂര്യന് കഴിഞ്ഞാല് ഏറ്റവും പ്രഭയോടെ കാണപ്പെടുന്ന നക്ഷത്രമായ സിറിയസ് ഉള്പ്പെടുന്ന നക്ഷത്രസമൂഹമാണ് ബൃഹച്ഛ്വാനം അഥവ ബൃഹദ് ശ്വാനൻ. വേട്ടക്കാരന് തെക്ക് കിഴക്കായി കാണുന്ന തിളക്കമേറിയ നക്ഷത്രമാണ് സിറിയസ്. ഏപ്രിൽ സന്ധ്യക്ക് ശീർഷബിന്ദുവിൽ നിന്നും 40°തെക്കുപടിഞ്ഞാറായി സിറിയസ്സിനെ കാണാം. രോഹിണിയിലെ ചുവന്ന നക്ഷത്രവും വേട്ടക്കാരന്റെ ബെല്റ്റും ചേര്ത്ത് ഒരു രേഖ സങ്കല്പിച്ച് അത് തെക്കുകിഴക്ക് ഭാഗത്തേക്ക് നീട്ടിയാല് സിറിയസിനെ കണ്ടെത്താം (മുകളിലെ ചിത്രം നോക്കുക).
ലഘുലുബ്ധകൻ (Canis Minor)
തിരുവാതിരയ്ക്ക് കിഴക്കായി, സിരിയസ്സിനു വടക്കായി തിളക്കമേറിയ ഒരു നക്ഷത്രത്തെയും ഒപ്പം തിളക്കം കുറഞ്ഞ ഒരു നക്ഷത്രത്തെയും കാണാം. ഇവ ചേർന്നുണ്ടാകുന്ന നക്ഷത്രഗണമാണ് ലഘുലുബ്ധകൻ. പടിഞ്ഞാറെ ചക്രവാളത്തിൽ ഏകദേശം 40°-50° മുകളിലായാണ് ഈ മാസം ലഘുലുബ്ധകന്റെ സ്ഥാനം.ഇതിലെ തിളക്കമേറിയ നക്ഷത്രം പ്രോസിയോണും (Procyon) തിളക്കം കുറഞ്ഞ നക്ഷത്രം ഗൊമൈസയും (Gomeisa) ആണ്.
പ്രാജിത (Auriga)
വേട്ടക്കാരന്റെ നേരേ വടക്കായി ഒരു വിഷമ ഷഡ്ഭുജാകൃതിയിൽ 6 നക്ഷത്രങ്ങളും ഉള്ളിലായി ഒരു നക്ഷത്രവും ചേര്ന്ന ഗണമാണ് പ്രാജിത. മെയ്മാസം വടക്കുപടിഞ്ഞാറെ ചക്രവാളത്തിൽ ഏകദേശം 10°-25° മുകളിലായാണ് ഇതിന്റെ സ്ഥാനം. അതിലെ ഏറെ പ്രഭയുള്ള നക്ഷത്രമാണ് ഷഡാസ്യൻ (Capella).
സപ്തർഷിമണ്ഡലം (Ursa Major)
വടക്കേ ചക്രവാളത്തിൽ നിരീക്ഷിക്കാൻ സാധിക്കുന്ന പ്രധാന താരാഗണമാണ് സപ്തർഷിമണ്ഡലം (വലിയ കരടി / Big Bear / Big dipper). മെയ് മാസത്തിലെ സന്ധ്യയ്ക്ക് ഇത് വടക്കെ ചക്രവാളത്തിനു മുകളിൽ വടക്കെ ആകാശത്തിന്റെ മദ്ധ്യഭാഗത്തായി കാണപ്പെടുന്നു. സപ്തര്ഷി മണ്ഡലത്തിലെ തിളക്കമേറിയ ഏഴു നക്ഷത്രങ്ങള് ഒരു തവിയുടെ (dipper) ആകൃതിയിൽ കാണപ്പെടുന്നു. ഇവയുടെ പേരുകൾ യഥാക്രമം ക്രതു (Dubhe), പുലഹൻ (Merkel), പുലസ്ത്യൻ (Phecda), അത്രി (Megrez), ആംഗിരസ് (Alioth), വസിസ്ഠൻ (Mizar), മരീചി (Benetnasch) എന്നിവയാണ്.
- സപ്തർഷികളിലെ പുലഹൻ, ക്രതു എന്നീ നക്ഷത്രങ്ങളെ ചേർത്ത് ഒരു രേഖ സങ്കല്പിച്ച് നീട്ടിയാൽ അത് ധ്രുവനക്ഷത്രത്തിൽ എത്തും.
- അത്രി, പുലസ്ത്യൻ എന്നീ നക്ഷത്രങ്ങൾ യോജിപ്പിക്കുന്ന രേഖ തെക്കുപടിഞ്ഞാറ് ദിശയിൽ നീട്ടിയാൽ അത് ചിങ്ങത്തിലെ റെഗ്യുലസ് എന്ന നക്ഷത്രത്തിൽ എത്തും.
- അംഗിരസ്-വസിഷ്ഠ-മരീചി നക്ഷത്രങ്ങളെ ചേര്ത്ത് ഒരു വളഞ്ഞവര നീട്ടുകയാണെങ്കിൽ അത് അവ്വപുരുഷൻ (Boötes) എന്ന നക്ഷത്രഗണത്തിലെ ചോതി (Arcturus)നക്ഷത്രത്തിലെത്തും.
മറ്റുള്ളവ
- തെക്കുകിഴക്കു ദിശയിൽ, ചക്രവാളത്തിൽ നിന്നും ഏകദേശം 50° ഉയരത്തിൽ, ചിത്രയ്ക്ക് തെക്കുപടിഞ്ഞാറഅ മാറി കാണുന്ന നാലു നക്ഷത്രങ്ങൾ ചേര്ന്ന താരാഗണമാണ് അത്തം (അത്തക്കാക്ക – Corvus).
- തെക്ക്-തെക്കുകിഴക്കെ ചക്രവാളത്തിനു തൊട്ടുമുകളിലായി നാലു നക്ഷത്രങ്ങൾ ചേർന്ന തെക്കൻകുരിശ് അഥവ ത്രിശങ്കു (Crux) എന്ന നക്ഷത്രഗണം കാണാം.
- കിഴക്ക്-വടക്കുകിഴക്കെ ചക്രവാളത്തൽ നിന്നും ഏകദേശം 10° മുകളിലായി ചോതി (Arcturus) നക്ഷത്രം സന്ധ്യയോടെ ഉദിച്ചുയരും. ഇളം ചുവപ്പ് നിറമുള്ള നക്ഷത്രമാണിത്. ചോതി ഉൾപ്പെടുന്ന താരാഗണമാണം അവ്വപുരുഷൻ (Bootis /ബൂ വൂട്ടിസ്).
ഗ്രഹങ്ങള്
ആകാശത്ത് നഗ്നനേത്രങ്ങളാൽ കാണാൻ കഴിയുന്ന അഞ്ചുഗ്രഹങ്ങളാണ് ബുധൻ, ശുക്രൻ, ചൊവ്വ, വ്യാഴം, ശനി എന്നിവ. ഈ അഞ്ചുഗ്രഹങ്ങളെയും ഒന്നിച്ചു നിരീക്ഷിക്കാൻ സാധിക്കുന്നത് അപൂര്വ്വമായ അവസരങ്ങളിൽമാത്രമാണ്.
ശുക്രൻ
സൂര്യസമീപകമായതിനാൽ ഈ മാസം ശുക്രനെ നിരീക്ഷിക്കാൻ പ്രയാസമാണ്.
ചൊവ്വ
പുലർച്ചെ കിഴക്കെ ചക്രവാളത്തിനു മുകളിലായി ചൊവ്വടെ കാണാം. അഞ്ചു മണിയോടെ നോക്കുന്നതാണ് നിരീക്ഷിക്കാൻ നല്ലത്.
വ്യാഴം
സൂര്യസമീപകമായതിനാൽ നിരീക്ഷണം പ്രയാസമാണ്.
ശനി
പുലർച്ചെ കിഴക്കെ ആകാശത്ത്, ചക്രവാളത്തിൽ നിന്നും നിന്നും 40° മുകളിലായി കുംഭം-മീനം രാശികളുടെ ഇടയിലായി ശനിയെ നിരീക്ഷിക്കാം.
ബുധൻ
മാസാദ്യം കിഴക്കൻ ചക്രവാളത്തിനു മുകളിൽ ദൃശ്യമാകും. പിന്നീട് സൂര്യനോടടുത്ത് കാണപ്പെടുന്നതിനാൽ നിരീക്ഷണം സാധ്യമല്ലാതാകും.
മെയ്മാസത്തെ ജ്യോതിശാസ്ത്ര വിശേഷങ്ങൾ ഒറ്റനോട്ടത്തിൽ
മെയ് 4
- ശനിയെ ചന്ദ്രൻ മറയ്ക്കുന്ന പ്രതിഭാസം (Occultation).
മെയ് 6
- ചന്ദ്രനും ബുധനും അടുത്തടുത്തായി വരുന്നു (Conjunction).
മെയ് 8
- അമാവാസി
- ചന്ദ്രൻ വ്യാഴത്തിനടുത്തായി വരുന്നു (Conjunction).
മെയ് 9
- ബൂധൻ സൂര്യനിൽ നിന്നും പരമാവധി കോണീയ അകലത്തിൽ (Greatest Elongation of Mercury)
മെയ് 23
- അമാവാസി
മെയ്31
- ശനിയെ ചന്ദ്രൻ മറയിക്കുന്ന പ്രതിഭാസം (Occultation)
- ചന്ദ്രനും ശനിയും അടുത്തടുത്ത് (Conjunction)
കുറിപ്പ്
- ചിത്രങ്ങള് തോതനുസരിച്ചുള്ളവയല്ല.
- മെയ് 15നു മദ്ധ്യകേരളത്തിൽ സന്ധ്യയ്ക്ക് 7.30 നുള്ള സമയം കണക്കാക്കിയാണ് വിവരണം, ചിത്രങ്ങള് എന്നിവ തയ്യാറാക്കിയിട്ടുള്ളത് (പ്രത്യേകം പരാമർശിച്ചിട്ടുള്ളവ ഒഴികെ).
- കോഴ്സ് വെബ്സൈറ്റ്
- മാനത്ത് നോക്കുമ്പോൾ – ആമുഖം
- വാന നിരീക്ഷണവും കാലഗണനയും
- ജ്യോതിശാസ്ത്രത്തിന്റെ വളര്ച്ചയും വികാസവും
- സൗരയൂഥം
- നെബുലകൾ, ഗാലക്സികൾ
- പ്രപഞ്ച ചിത്രം ന്യൂട്ടൻ വരെ
- നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ജനനവും പരിണാമവും
- ആധുനിക പ്രപഞ്ചചിത്രം
- ടെലിസ്കോപ്പിന്റെ കഥ
- സ്റ്റല്ലേറിയം, അസ്ട്രോഫോട്ടോഗ്രഫി
- ജ്യോതിശ്ശാസ്ത്ര പദപരിചയം
- തമോഗർത്തങ്ങളെക്കുറിച്ച്
- ധൂമകേതുക്കളെ കുറിച്ച്