ഇന്ത്യൻ സ്ട്രക്ചറൽ ബയോളജിസ്റ്റ് എം. വിജയൻ അന്തരിച്ചു. 80 വയസ്സായിരുന്നു. ഇന്ത്യയിൽ ബയോളജിക്കൽ മാക്രോമോളികുലാർ ക്രിസ്റ്റലോഗ്രാഫി എന്ന മേഖലക്ക് നേതൃത്വം നല്കിയ ശാസ്ത്രജ്ഞനായിരുന്നു മലയാളിയായ പ്രൊഫ.എം.വിജയൻ. 2004 ൽ അദ്ദേഹത്തിന് പത്മശ്രീ നൽകി ആദരിച്ചു .
സ്ട്രെക്ടറൽ ബയോളജിയിലെ സംഭാവനകൾ
അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രധാന ഗവേഷണ മേഖല പ്രോട്ടീൻ ഘടനകളാണ്. ലെക്റ്റിനുകളുടെ കാർബോഹൈഡ്രേറ്റ് സവിശേഷതകളും ഘടനയും പ്രോട്ടീനിലെ ജലാംശവും ആണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഗവേഷണ വിഷയങ്ങൾ. രാസപരിണാമത്തെയും ജീവൻറെ ഉത്ഭവത്തെയും സംബന്ധിച്ച് മൈകോബാക്ടീരിയൽ പ്രോട്ടീനുകളുടെ ഘടന, അവയുടെ പരസ്പര ഇടപെടലുകൾ, സുപ്രാമോളികുലാർ അസോസിയേഷൻ ഈ മേഖലകളിലൊക്കെ അദ്ദേഹം സംഭാവനകൾ നൽകിയിട്ടുണ്ട്. ക്രിസ്റ്റലോഗ്രാഫിയിലെ അടിസ്ഥാനകാര്യങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള വിജയന്റെ കോഴ്സ് ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് സയൻസിലെ വിദ്യാർത്ഥികൾക്കിടയിൽ വളരെ പ്രസിദ്ധമാണ്.
സ്യജാലങ്ങളിലെ ലെക്റ്റിനുകളുടെ അഞ്ച് ഘടനാപരമായ വിഭാഗങ്ങളിൽ നാലെണ്ണം വിജയന്റെ ഡോക്റ്ററൽ വിദ്യാർത്ഥികളും പോസ്റ്റ്ഡോക്റ്ററൽ സഹപ്രവർത്തകരും കൈകാര്യം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. നിലക്കടല, ചതുരപ്പയർ (ബേസിക്, അസിഡിക്), ചക്കപ്പഴം ( ജാക്കലിൻ, ആർട്ടോകാർപിൻ), വെളുത്തുള്ളി, വാഴ, പടവലം എന്നിവയിൽ നിന്നുള്ള ലെക്റ്റിനുകൾ അവർ വിശദമായി പഠിച്ചു. അവരുടെ പഠനങ്ങൾ കാർബോഹൈഡ്രേറ്റ് സവിശേഷതയുടെ ഘടനാപരമായ അടിസ്ഥാനത്തെക്കുറിച്ചും ഈ സവിശേഷതയുടെ ജൈവശാസ്ത്രപരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങളെക്കുറിച്ചും ഉൾക്കാഴ്ച നൽകുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പഠനങ്ങൾ ജലാംശം, തന്മാത്രാ മൊബിലിറ്റി, പ്രോട്ടീൻ പ്രവർത്തനം എന്നിവ തമ്മിലുള്ള ബന്ധത്തെക്കുറിച്ച് ഉൾക്കാഴ്ച നൽകുന്നു.
വിദ്യാഭ്യാസം, ഗവേഷണം
1941 തൃശ്ശൂർ ജില്ലയിലെ ചേർപ്പിൽ ജനനം. തൃശ്ശൂർ കേരളവര്മകോളേജിലും അലഹബാദ് സര്വകലാശാലയിലുമായി പ്രൊഫ.വിജയന്റെ അക്കാദമിക പരിശീലനം പ്രധാനമായും ഫിസിക്സിലായിരുന്നു. ബാംഗ്ലൂരിലെ ഇന്ത്യന് ഇന്സ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് സയന് സില് നിന്ന് 1967ല് എക്സ്-റേ ക്രിസ്റ്റലോഗ്രാഫിയിലാണദ്ദേഹം ഡോക്ടറേറ്റ് കരസ്ഥമാക്കിയത്. ഡോക്ടറേറ്റുകഴിഞ്ഞതിനുശേഷമുള്ള ഗവേഷണം 1968-71 കാലത്ത് ഓക്സ്ഫോര്ഡ് സര്വകലാശാല യിലെ നോബല്സമ്മാനജേതാവ് പ്രൊഫ.ദോരത്തി ഹോഡ്ജ്കിന്റെ കീഴിലാണദ്ദേഹം പൂര്ത്തീകരിച്ചത്. ഇന്സുലിന്റെ ഘടനയെപ്പറ്റിയായി രുന്നു പഠനം. ഓക്സ്ഫോര്ഡില് നിന്നു മടങ്ങിയെത്തിയ അദ്ദേഹം ഇന്ത്യന് ഇന്സ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് സയന് സിലെ അധ്യാപകനായി. പ്രൊഫസർ, മോളിക്യുലർ ബയോഫിസിക്സ് യൂണിറ്റ് ചെയർമാൻ, ബയോളജിക്കൽ സയൻസസ് ഡിവിഷൻ ചെയർമാൻ തുടങ്ങി വിവിധ തലങ്ങളിൽ സേവനമനുഷ്ഠിച്ചിട്ടുണ്ട്. 2000-2004 കാലഘട്ടത്തിൽ ഐ.ഐ.എസ്.സിയുടെ അസോസിയേറ്റ് ഡയറക്ടറായിരുന്നു. ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിൽ ഡിബിടി ഡിസ്റ്റിംഗ്വിഷ്ഡ് ബയോടെക്നോളജിസ്റ്റായും തുടർന്ന് ഡി ഇ ഇ ഹോമി ഭാഭ പ്രൊഫസറായും ജോലി ചെയ്തു. 1963 ൽ അലഹബാദ് സർവകലാശാലയിൽ നിന്ന് വിജയൻ ബിരുദാനന്തര ബിരുദം നേടി. അതിനുശേഷം 1967 ൽ ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് സയൻസിൽ നിന്ന് എക്സ്-റേ ക്രിസ്റ്റലോഗ്രാഫിയിൽ ഡോക്ടറേറ്റ് ബിരുദം നേടി. 1968–71 കാലഘട്ടത്തിൽ, ഓക്സ്ഫോർഡ് സർവകലാശാലയിലെ പ്രൊഫസർ ഡൊറോത്തി ഹോഡ്ജ്കിന്റെ ഗവേഷണ ഗ്രൂപ്പിൽ പോസ്റ്റ്-ഡോക്ടറൽ ഫെലോ ആയിരുന്നു. ആ കാലയളവിൽ, ഇൻസുലിൻ ക്രിസ്റ്റലുകളുടെ എക്സ്-റേ ഡിഫ്രാക്ഷൻ ഡാറ്റ അദ്ദേഹം പഠിച്ചു.
ബഹുമതികൾ
ഇന്ത്യയിലെ മൂന്ന് സയൻസ് അക്കാദമികളുടെയും അക്കാദമി ഓഫ് സയൻസസ് ഫോർ ഡവലപ്പിംഗ് വേൾഡിന്റെയും (TWAS) ഫെലോ ആയിരുന്നു.ശാന്തി സ്വരൂപ് ഭട്നഗർ പ്രൈസ്, ജിഎൻ രാമചന്ദ്രൻ മെഡൽ, ഐഎൻഎസ്എ, പൂർവവിദ്യാർഥി അവാർഡ് എക്സൽ. റെസ്. IISc, FICCI അവാർഡ് ലൈഫ് സയൻസ്, റാൻബാക്സി റെസ്. ബേസിക് മെഡിക്കൽ സയൻസസ് അവാർഡ്, ജെ എൽ നെഹ്റു സെന്റെൻ. vis. ഐഎൻഎസ്എയുടെ സഹപ്രവർത്തകൻ, ഓം പ്രകാശ് ഭാസിൻ അവാർഡ്, കെഎസ് കൃഷ്ണൻ മെമ്മോറിയൽ പ്രഭാഷണം ഐഎൻഎസ്എ, ജെ എൽ നെഹ്റു ജനന കേന്ദ്രം ഇന്ത്യൻ സയൻസ് കോൺഗ്രസ് അസോസിയേഷൻ അവാർഡ്, പത്മശ്രീ,ഡിബിടിയുടെ വിശിഷ്ട ബയോടെക്നോളജിസ്റ്റ് അവാർഡ്; ഗോയൽ പ്രൈസ്, ബയോളജിക്കൽ സയൻസ് ആൻഡ് ടെക്നോളജിയിലെ മികവിനുള്ള ആദ്യത്തെ സിഎസ്ഐആർ / സയൻസ് കോൺഗ്രസ് ജിഎൻ രാമചന്ദ്രൻ അവാർഡ്, വിശിഷ്ട പൂർവ്വ വിദ്യാർത്ഥി അവാർഡ്, ലക്ഷ്മിപത് സിംഗാനിയ- ഐഐഎം ലഖ്നൗ സയൻസ് ആൻഡ് ടെക്നോളജി-ലീഡറിനുള്ള ദേശീയ നേതൃത്വ അവാർഡ്, 2009 എന്നിവയും നേടിയിട്ടുണ്ട്.
അന്താരാഷ്ട്ര, ദേശീയ സംഘടനകളിൽ പങ്ക്
ഇന്റർനാഷണൽ യൂണിയൻ ഓഫ് ക്രിസ്റ്റലോഗ്രാഫി (ഐ.യു.സി.ആർ), ഇന്റർനാഷണൽ യൂണിയൻ ഓഫ് പ്യുർ & അപ്ലൈഡ് ബയോഫിസിക്സ് (ഐ.യു.പി.എ.ബി), ഇന്റർനാഷണൽ കൗൺസിൽ ഫോർ സയൻസ് (ഐ.സി.എസ്.യു), ഇന്റർ അക്കാദമി പാനൽ (ഐ.എ.പി), ഇന്റർ അക്കാദമി കൗൺസിൽ (ഐ.എ.സി) എന്നിവയിലെ അംഗമായിരുന്നു വിജയൻ. ഏഷ്യൻ ക്രിസ്റ്റലോഗ്രാഫിക് അസോസിയേഷന്റെ മുൻ പ്രസിഡന്റാണ്. ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റിന്റെ സയൻസ് ഡിപ്പാർട്ട്മെന്റുകളുടെയും ഏജൻസികളുടെയും രാജ്യത്തെ വിവിധ ശാസ്ത്രസ്ഥാപനങ്ങളുടെയും പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ അദ്ദേഹം പങ്കാളിയായി. ഇന്ത്യൻ ക്രിസ്റ്റലോഗ്രാഫിൿ അസോസിയേഷൻ സ്ഥാപക പ്രസിഡന്റ് ആണ്. ഇന്ത്യൻ ബയോഫിസിക്കൽ സൊസൈറ്റി പ്രസിഡന്റ്, ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ സയൻസ് അക്കാദമി (2007-2010) പ്രസിഡന്റ് എന്നീ നിലകളിൽ പ്രവർത്തിച്ചുവരികയായിരുന്നു.